بعدازظهر ۱۲ اکتبر ۱۷۶۸، پزشکی به معروفیت دیمسدیل داخل حال آماده سازی کاترین کبیر، ملکه ی روسیه برای مایه کوبی بود. این فرایند از نظر تخصصی فقره میسر ای بود؛ اما از دیدگاه پزشکی کمی خطرناک به نظر می رسید. دیمسدیل برای عمل مایه کوبی علت احاله جوش های روغن حاوی واریولا به دو تا سه مدخل از بازوی کاترین احتیاج داشت. واریولا، ویروس بیماری آبله است که منجر به اجل یک سومین از مبتلایان می شود. کاترین به میل خویشتن آلوده شده بود، اما دیمسدیل به دنبال نگرانی اش از حاصل ی کار، کالسکه ای را تمهید دیده وجود که اگر فقره به مرحمت پیش نرفت، بتواند به سرعت هزیمت درنگ.
هدف دیمسدیل، آبله کوبی یا اصطلاحا مایه کوبی حیات. این کار با وجود خطر بالایی که داشت یکی از نقاط اوج دستاوردهای پزشکی آن زمان به حساب می رفت. پزشک در فرایند آبله کوبی، جوش های آبله ای را از بدن بی تا ناخوش به بدن شخصی سالم منتقل می یواش. برهان این حکم تو آن زمان مشخص نبود. شخصی که آبله را دریافت کرده، به بیماری از نوع خفیف مبتلا می شود؛ اما درون معاوضه تا آخر عمر در مقابل بیماری ایمن خواهد شد.
بیست و هشت سال بعد، ادوارد جنر، با کشف ویروس دوقلو واریولا نام آبله ی گاوی، روش واکسیناسیون را متحول کرد؛ اما ابتدایی متد آبله کوبی با وجود خطرات بسیار تأثیر اضافی داشت. در این طرز شخص سالم عمدا با پاتوژن ضعیف شخص ناتندرست آلوده می شود و ایمنی او تکثیر می یابد.
ایمنی شناسان مدرن، مفهوم زندگی بخش واکسن را به درجه ای رساندند که درون صورت کشف واکسنی بخاطر کووید ۱۹، هیچ خطری برای آلودگی گسترده وجود نخواهد داشت. مایه های کنونی آبله کوبی، منجر به القای تولید آنتی بادی می شوند که با وجود ورود ویروس به بدن، از تکثیر متراکم آن جلوگیری می کنند؛ اما فرایند کشف نخستین واکسن این اسلوب نبود. بخاطر مثال وقتی دیمسدیل، کاترین را آبله کوبی کرد، سیستم ایمنی او را در موقعیت کنترل قرار داد؛ اما می دانست کاترین بوسیله نوع خفیفی از بیماری مبتلا خواهد شد.
اکنون با بود درک بهتری که درباره ی واکسن هاوجود دارد به راحتی می قابلیت به مجنون وار بودن و غیراخلاقی وجود داشتن اولیه واکسن ها معلول سرما. تا اینکه دیمسدیل غصه که هزاران وهله آزمایش واکسن را اجرا داده بود از روش خود اطمینان طولانی نداشت.
ایده ی آلودگی عمدی ناسالم با ویروسی بدخیم را شاید بتوان یکی از برجسته ترین ایده ها تو کچل تاریخ ی پزشکی دانست. این ایده، نه متعلق بوسیله جنر حیات نه دیمسدیل. از طرفی آبله کوبی به صورت وارسته کشف نشده است. بلکه مقابل مستندات اولیه، این رویه از چین (احتمالا استان های جنوب غربی آنهویی خواه جیانگشی) آغاز شده و پس ازآن به کل جهان گسترش یافته است.
بازرگانان بحری چین، شیوه واکسیناسیون را به آفریقا و هند گسترش دادند و پس از هنگام جاده ی ابریشم آن را به ترکیه رساندند. در ترکیه، سفرای اروپایی صد هجدهم روش واکسیناسیون را فرا پژمان و سپس آن را به کشورهای خویشتن منتقل کردند. زمان بندی و مسیرهای معرفی آبله کوبی در بکلی جهان علامت می دهد، این ایده در برهه ای پدیدار از کتاب و شاید از یک شخص منتقل شده است.
طبق قصه ای قدیمی، داخل مجموعه یادداشت های یو تین چی درباره ی آبله در سال ۱۷۲۷، اولین مایه کوب، رجولیت خارق العاده بود که این روش را از اساتید کیمیاگری آموخته بود؛ اما این مرد خارق العاده که کنف شناسی را با یکی از جسورانه ترین آزمایش های تاریخ پزشکی ابداع کرد، چه کسی بود؟ نام این شخص امکان پذیر است هرگز جایی ثبت نشده باشد. بااین حال، مقابل افسانه ها و رساله های کهن چینی، می توان شرح حالی بخاطر «مرد خارق العاده» یا به طور اختصار «ایکس» نوشت.
به باور ی ژوزف نیدهام، تاریخ دان و زیست شیمی دان، ایکس امکان پذیر است یک شفابخش، مسافر یا شخصی متقی به راه هایی غیر از طب رایج چینی بوده باشد. در آن زمان طب کاربردی و متداول چینی، براساس داروها، درمان فیزیکی و راه های عقلانی بوده است؛ اما ایکس طرز های پزشکی مرسوم را با جادو اختلاط کرده است.کاشف آبله احتمالا کیمیاگری ناشناس در چین بوده است
چیا فنگ چانگ در اثری به نام ابعاد آبله و ابهت آن تو تاریخ چین، ایکس را فانگشی می نامد؛ ولی ترجمه ی واژه ی فانگشی می تواند گمراه کننده باشد بجهت کلمات مترادف آن مشابه جن گیر خواه غیب گو بیشتر افراد شرور را به ذهن می آورند. از طرفی ایکس، مسافری شفابخش یا التیام دهنده با باور عمیق بوسیله جادو بوده که درباره ی ایدئال هایی مثل پاکیزگی و رژیم سالم هم سخنرانی می کرده است.
بعید است ایکس هیچ وضع آموزش پزشکی رسمی دیده باشد. درواقع، او رازها و ترفندهای خود را از اساتید و بستگان خود آموخته است. او احتمالا شخصی بی سواد خواه کمتر سواد بوده و تخصص خود را کاملا به روش سنتی زبانی به دست آورده است. شاید بوسیله همین دلیل است که معروفیت او مجهول مانده و درون جایی ثبت نشده است. در آن زمان، فانگشی هایی مانند ایکس، روش ها و ترفندهای خود را از همه نهان می کردند و صرفا آن ها را دراختیار شاگردان خود قرار می دادند. بوسیله نقل از نیدهام در اثر علم و تمدن در چین، مایه کوبی در چروک به نام چین فانگ یا نسخه ی ممنوعه مشهور بود. چین فانگ دربرگیرنده درمان های محرمانه ای وجود که از لله بوسیله ناشی نقل مکان می شد.
از جهاتی، ایکس بی شباهت به جادوگران مدرن غربی نبود رازهای او عمر او بودند و آشکار کردن آن ها می توانست جادو را خراب کند و بوسیله تصرف وکار آیندگان آسیب بزند. تشریفات رازداری فانگشی ها همراه با افسانه های متعدد مربوط بوسیله مایه کوبی، هموار بنیاد ساز پژوهش های متعددی درباره ی منشاء دقیق وسیله کوبی شدند. بدوی سند مکتوب درباره ی وسیله کوبی بوسیله اواسط صد شانزدهم بازمی گردد. رساله ای پزشکی که در سال ۱۵۴۹ با نشانی «داخل باب سرخک و آبله» توسط پزشکی بوسیله نام وان چوهوان نوشته شد به توصیف «پیوند مایه ی آبله» بوسیله افراد سالم می پردازد؛ اما وسیله کوبی احتمالا حداقل چند نسل قبل از چوهوان آغاز شده است بجای برابر تالیف های او این روش ممکن است منجر به قاعدگی شود. درنتیجه بینش مربوط به مالیات جانبی روش، نشان می دهد این سیاق تو گذشته هم استفاده داشته است.
اما موضوع بحث اصلی، کتاب دقیق آغاز مایه کوبی است. اگر قصه های مربوط به مایه کوبی قطعی اندوهناک شوند می استعداد گفت این سیاق از صد یازدهم میلادی آغاز شده است. طبق یکی از مستندات در جای پا آینه ی طلایی ارتدکس پزشکی، در سال ۱۷۴۹، زاهدی گوشه نشین روی قله ی مقدس در استان سیچوان چروک تو آغاز هزاره ی دوم، دستگاه کوبی را خلق کرد. طبق این افسانه، شخص شفابخش، برای نجات جان خانواده ی نخست وزیر وانگ تان، از کوه پائین می آید.
بااین حال، بسیاری از پژوهشگرها نسبت به اسطوره ی علو و افسانه های مشابه شک دارند. برای مثال چرا هیچ گزارشی درباره ی ائتلاف مهمی مثل مایه کوبی اول وزیر ثبت نشده است؟ و چرا بیش از ۵۰۰ سال هیچ گونه شواهدی درباره ی این روش مؤثر و انقلابی وجود ندارد آن هم درحالی که مستندات قدیمی تر درباره ی درمان آبله مناقشه کرده اند؟ شواهد موجود و انفجار تصادفی مستندات نشان می دهند وسیله کوبی برای اولین بار در اواخر قرن پانزدهم یا اوایل صد شانزدهم و درون مدت کوتاهی قبل از ظهور داخل متن های پزشکی، رواج یافته است. داخل تمام شرایط، ایکس نخستین بیمار خویشتن را تقریبا غصه زمان با فرود امدن کریستف کلمب به دنیای جدید علاج کرده است.
مایه کوبی به سر ی چینی
به جای پیچیده ساختن منشاء دستگاه کوبی، می توان از قصه ها به عنوان شواهدی مناسب استفاده کرد. چنانچه اولین پزشکان، به ظهر پیشنهاد علمی درمان به بیماران می رفتند، بیماران بدگمان می شدند و نسبت به آلودگی عمدی خویشتن یا کودکان خویشتن به ویروس واریولا بی میل می شدند. درنتیجه، اولین پزشکان از داستان های قلابی برای افزایش دلربایی دستگاه کوبی مصرف می کردند. این داستان ها افسانه هایی درباره ی منشاء و عملکرد دستگاه کوبی بودند؛ مانند هر فروشنده ی خوب دیگری، آن ها اکسیر خود را همراه با دستور کامل کاربرد نمی فروختند. چانگ می نویسد:جلب ایمنی و متکی مردم نسبت به مایه کوبی، تلاش و زمان زیادی دربند است.» قدری از جدیت طلبیدن اعتماد، بوسیله افسانه هایی درباره ی ابداع مایه کوبی باز می گردد. بخاطر شهید اگر ناسالم بوسیله دست شفابخش زاهدی روی قله ی کوه متقی بود، نسبت به تست وسیله کوبی ترغیب می شد. ابداع داستان های قلابی درباره ی مایه کوبی در آن زمان عزب راه جلب اعتماد مردم وجود.
حتی اگر افسانه ها مستحکم باشند و شخصی بوسیله معروفیت ایکس صدها سال زودتر از تصور پژوهشگران وجود داشته باشد می توان خلق مایه کوبی را بوسیله او نسبت داد؛ اما متأسفانه رویه دقیق این شخص غم مانند نام او مجهول است. به گفته ی هیلاری اسمیت، مؤلف «بیماری فراموش شده: مصیبت های منتقل شده از طب چینی»:چه عاملی باعث شده گذشتگان از روشی عجیب شبیه وسیله کوبی مصرف کنند؟ متأسفانه ما هیچگاه داستان و منشاء دقیقی را درون این باره دراختیار نداریم.
می توان درون تاریخ پزشکی چین، شفابخش های متعددی مشابه ایکس را بی پرده کرد و با خیساندن روش های مختلف و دانسته های ایکس درباره ی آبله به نتایج جامعی رسید.
به نقل از کو هونگ، فیلسوف قرن سوم میلادی، آبله برای اولین وهله پس از لشکرکشی سرلشکر ما یوآن برای غلبه پهلو ویتنام امروز در سال ۴۲ میلادی، مخبر چین شد. موافق نوشته های هونگ، در ۳۴۰ میلادی، گند یوآن در ثانیه حمله بوسیله غارتگران به این مصیبت مشغول می شوند و آن را به ساختمانی می برند، بوسیله همین برهان چینی ها به آبله، «آبله ی یغماگر» تیمار می گفتند. (تقریبا در طولانی زبان ها، کلمه اصلی آبله، مترادف با «بیماری خارجی» است).
همه گیری آبله، ویرانی های شدیدی را داخل چین به بار آورد. آبله می توانست منجر به مرگ یا ایمن شدن افراد شود و با گذشت صد ها، سن میانگین افراد مشغول کاهش علنی کرد. تا سال ۱۰۰۰ میلادی، آبله بوسیله کچل کشور گره واکنش کرد بوسیله طوری که بسیاری از کودکان به اینبیماری مشغول شدند. کمی از آن ها جان خویشتن را از دست داده و قدری دیگر ایمن شدند.
آبله بوسیله قدری درون گره شایع شده بود که پزشکان آن را اجتناب ناپذیر می شمردند. به عقیده ی آن ها این مصیبت مانند گذرگاهی بود که طولانی کودکان از آن گذر می کردند و آبله را به مروارید ای برای مردم یا روح ها تشبیه کردند. باتوجه بوسیله قیمت مرگ و میر حداقل ۳۰ درصدی، مسری آبله نتایج حزن باری را به دنبال داشت. درون تابستان ۱۷۶۳ داخل ایالت پکن، بیش از ۱۷ هزاره خردسال جان خویشتن را از مشت دادند.
اجتناب ناپذیری آبله همراه با آسیب پذیری بیشتر کودکان، باعث شد فدایی به این عقیده برسند که این بیماری نوعی مجازات گناه کبیره است. پس از پایان هزاره ی اول، پزشکان به این خراج رسیدند که عامل اصلی آبله، نوعی زهر جنینی است که در سال های نخستین ی تولد کودک منتشر می شود. آن ها برای حذف این سم، فرایند پاکسازی دهانی را روی نوزادان تازه متولد شده اجرا می دادند.
هم زمان شفابخش هایی مشابه ایکس متوجه شدند آبله می تواند از انسان منتقل شود و احتمال ابتلای مجدد به آن حیات ندارد. افرادی که به بیماری مبتلا نشده بودند (بدن های تازه کار که اصطلاحا مانچوس نامیده می شدند) پس از شیوع، از شهرها گریختند و افرادی که استقلال یافته بودند (بدن های پخته) پایین تر حراست قرار گرفتند. هونگ در اوایل ۳۲۰ میلادی درباره ی آبله می نویسد:شفابخش می تواند ابدار ترین بیماری ها را پشت ضابطه بگذارد و حتی بدون اینکه آلوده شود، تخت خویشتن را با مریض بوسیله تعهد پرداخت می گذارد.
دریافتن مفاهیم فوق، از اصول اساسی وسیله کوبی هستند اما منحصر به چین نبوده اند. شاید ایکس از باورهای سنتی منحصر به فرهنگ چینی معاون می گرفته است. یکی از روش های باستانی پزشکی چینی که ایکس به کار می برد، ی درون کونگ درون یا «مبارزه ی سم با سم» نامیده می شود. بوسیله مدت صد ها، پزشکان چینی بخاطر مبارزه با عطارد به ترکیب چای سم های شناخته شده ای مثل کامپتوتسین و گل تلفنی پرداختند. درنتیجه، ایده ی استفاده از مواد کشنده بوسیله عنوان درمان صرفا تخصیص به ایکس نبوده است.
البته، تضاد سزاوار سرزنش توجهی بین چای های سمی تجویزشده برای افراد بیمار و مدیریت پاتوژن بدخیم برای انحصاری کاملا سالم حیات دارد. بااین حال، این حوزه حزن تو شالوده ی طب سنتی چینی جای می گیرد که برخلاف تأکید پزشکان غربی به خشکی امدن درمان واکنشی، بوسیله شدت متمرکز کنار روش های پیشگیرانه است.
شاید هرگز نتوان به انگیزه و محرک اصلی اولین دستگاه کوب ها معلول برد ولی چنانچه انحصاری مثل ایکس از احاله فرد به بی نظیر آگاه بود، حتما می دانست اشخاص صرفا یک مرحله بوسیله آبله مبتلا می شوند یا کودکان بیشتر داخل معرض این بیماری قرار دارند و حتما به طب های زهردار هم باور داشته است و اولویت بالایی بخاطر تداوی پیشگیرانه قائل بوده است.ادوارد جنر خلق کردن کننده ی دستگاه کوبی با آبله ی گاوی بود و اشتهار روش خود را واکسیناسیون نامید
شاید ایکس تماشاچی درمان نوع خفیف آبله بوده است و بوسیله برخی والدین نگران پیشنهاد داده است به جای هزیمت از بلای ناگهانی اجتناب ناپذیر، با زهر بوسیله مبارزه با زهر بروند و فرزندان خویشتن را به سمت پشه ی زندگی هدایت کنند. یا شاید ایکس حس خوبی از بلای ناگهانی داشته است و متشابه هر شفابخش دیگری داستانی را برای بازنشسته کردن والدین بدگمان مخلوق است. بوسیله نقل از نیدهام ابتدایی نحو مایه کوبی، پوشیدن لباس شخص آلوده به ویروس بود؛ اما ایکس به سادگی لباس های آلوده را به افراد نمی قسط. معمولا شفا بسرنوشت شوم دچار کردن های کهن سنت خاصی را برای این فقره ایفا می دادند آن ها عود هویدا می کردند، پول می سوزاندند، با صدای بلند ورد می خواندند و خدایان را مسئول نگهداری از طفل در موافق آبله می دانستند. پس ازآن لباس ها را بر کودکان می پوشاندند و منتظر می ماندند.
خردسال پس از مایه کوبی معمولا تا روز پنجم دچار تب می شد و دانه های چرک آبله روی بدن او رشد می کردند؛ اما در عوض، بوسیله جای چرکین های سیاه کشنده، دانه های کوچک تر با رنگ برملا تری روی بدن ناسالم رشد می کردند. درنتیجه کودک بوسیله سنخ خفیفی از بلای ناگهانی مبتلا می شد. آن ها مطمئن بودند این روش خراج خواهد داد.
اما سئوال علنی این است که چرا این فرمان را انجام می دادند؟ چرا خردسال بوسیله جای سنخ مهلک بیماری، مجبور بوسیله تحمل نوع خفیف آن می شد؟ چرا دستگاه کوبی روش ایمن تری برای کاهش قدرت آبله است؟ ایکس قطعا توضیحی برای این کار داشت اما متباعد است این توضیح براساس تعاریف علمی کنونی صحیح باشد.
پاسخ دقیق به پرسش فوق به لطف همگی گیر شناس ها براساس نموداری به نام منحنی واکنش، دز به دست می آید. منحنی واکنش، دز به ربط ی بین شدت بیماری بی همتا مبتلا و معیار دز بدوی ی ویروس اختصاص دارد. این تعریف با حداقل دز عفونی متفاوت است. حداقل دز معمولا به کمترین ذرات ویروس قابل قبض قبل از ابتلا بوسیله بیماری، گفته می شود. حداقل دز عفونی بخاطر ویروس واریولا تقریبا برابر با ۵۰ ذره ی ویروس (ویریون ) است که رقم اضافی به دیدن می رسد اما تقریبا سه میلیون عدد از این ویروس را می توان روی قعر یک سوزن جای عدل.
ویروس واریولا (آبله) پایین تر میکروسکوپ
به نقل از راشل جونز، لله علوم و سلامت از دانشگاه یوتا، از رویت تئوری یک ویریون برای ابتلا کافی است اما این احتمال بعید به نظر می رسد. اما در رخ شرایط یکسان، هرچقدر تعداد ویریون ها بیشتر باشد، شدت بیماری بی آرامی بیشتر خواهد بود؛ و این وفاق ی منحنی دز، واکنش را مدلل می یواش.
متأسفانه دستیابی به نسبت دز، واکنش، خارج از ماخذ های آزمایشگاهی کار دشواری است. بازسازی دزی که شخص در شرایط غریزی دریافت می کند تقریبا غیرممکن است درنتیجه اندازه گیری نسبت دز، نفوذ مستلزم آلوده سازی عمدی گروهی از بیماران با مقیاس مشخصی از یک پاتوژن است. این کار غم برای بلای ناگهانی های ویروسی مانند آبله خطرناک است.
بدیهی است نمی توان انسانی را با مقادیر قابل توجهی از واریولا آلوده کرد و سپس به اندازه گیری واکنش آن پرداخت ولی برابر پژوهش روی موش ها، بین میزان دز ویروسی و شدت بلای ناگهانی همبستگی وجود دارد. تزریق مقادیر اندک واریولا به موش ها منجر به ابراز بیماری خفیف خواه بی علامت در آن ها شد درحالی که دز های بالاتر نسبتا کشنده بودند.
تمجید قطعی منحنی های دز، فایده فرمان محظور است ولی طبق شواهد، هرچقدر میزان دز ویروس واریولا بیشتر باشد، شرایط ناسالم وخیم پر حرارت خواهد شد. مارک نیکاس، استاد بازنشسته ی برکلی کالیفرنیا و پژوهشگر پاتوژن ها و تخمین ریسک، معتقد است رابطه ی بین قطع ی دز ابتدایی و شدت بیماری، برای تمام پاتوژن ها خلوص می کند.مقاله های مرتبط:واکسن کرونا؛ هرآنچه باید درباره تلاش جهانی برای مقابله با کووید ۱۹ بدانیدواکسنی ۱۰۰ ساله شاید بتواند ویروس کرونا را ایستا کند
منحنی دز، خاصیت واریولا نشان می دهد چرا مریض ایکس، بیماری خفیفی را تجربه کرد و چرا مایه کوبی بر درمان مصیبت تأثیرگذار بوده است. ایکس بدون اینکه بداند با انتخاب لباس های بیمار مشغول بوسیله معیار ی خفیف، تعداد کمتری از ویریون ها را به شخص نقل مکان کرده است و در درجه ی دوم بسیاری از ویریون ها قبلا کشته شده بودند. درنتیجه، ناسالم ایکس با دز کمتری بوسیله مصیبت مبتلا می شود. این مقدار دز برای تحریک عفونی و تولید آنتی بادی ها بخاطر کاهش ریسک مرگ، کافی است.
هدف از مایه کوبی ایجاد تعادل بوده است: اگر دز ویروس قوی باشد، شدت بلای ناگهانی اوج می رود؛ چنانچه دز بسیاری پائین باشد منجر به تولید آنتی بادی نخواهد شد. مایه کوب ها بوسیله مرور و با تصرف امتحان ی بیشتر، روال های جدیدی را برای ابتلای خفیف بوسیله مصیبت ساختن کردند ولی حتی مایه کوب های بدوی غم مرگ و میر ۲ الی ۳ درصدی را گزارش کردند. درحالی که بها طبیعی اجل و میر آبله حدود ۳۰ درصد است. دستورالعمل های قدیمی برنده مایه کوبی، انتخاب مبتلایان خفیف بوسیله آبله و روش مناسب پس انداز سازی چرک ها را پیشنهاد می دهند.
مایه کوب ها با استفاده از فرآیندهای ساده، به شکلی ناآگاهانه نخستین فرایند رقیق سازی ویروسی را انجام دادند. به مرور زمان و با فرآیندی مثل روش دیمسدل تعداد مرگ و میر بر جای پا آبله به ناچیز از ۱ مورد درون ۶۰۰ نفر رسید. داخل نهایت نگرانی دیمسدیل برطرف شد و کاترین به بلای ناگهانی خفیف مبتلا شد و کالسکه ی هزیمت دیمسدیل بی استفاده ماند. مایه کوبی او با موفقیت انجام شد و دیمسدیل بعدها از میکروسکوپ برای تجسس چرک هایی که روی لطمه کاترین قرار داشتند استفاده کرد. کاترین در مجله ای بوسیله ولتایر می نویسد: «کوهستان به موش زندگی داد».
ادوارد جنر درست سه گانه دهه پس از مایه کوبی کاترین فیروز به کشف آبله های گاوی بوسیله عنوان جایگزینی برای آبله های انسانی شد. گونه او منجر بوسیله مایه کوبی های ایمن خیس شد و او نام این روش جدید را واکسیناسیون گذاشت. بعدها لویی پاستور کشف کرد که می تواند پاتوژن های دیگری مثل سیاه ضرب یا هاری را غم بوسیله همین روش وسیله کوبی کرد.
با اینکه گونه ایمنی شناسان بخاطر تولید واکسن به تکامل رسید، اصل رادیکال واکسیناسیون، مثل عهد ایکس و کشف اولیه ی آن است. به نظر نوظهور می رسد که یکی از الهام بخش ترین رویه ها توسط شخصی به دشت روان است که به سختی به طب علمی باور داشت. نیدهام می نویسد: «نمود وسیله کوبی در میان جادوگران هنوز به شکل یک تناقض سرمد الباقی است.»
اما شاید مردم آن زمان، ایده ی آلودگی عمدی شخص با ویروس های بدخیم را بوسیله قدری خطرناک می دانستند که باعث شدند شخصی بیرون از علم پزشکی مایه کوبی را پاشیدن دهد. شاید چاره ی حکم درون دست فرد معتقدی بوده که بتواند به نیکی رمان سرایی درنگ.بیشتر بخوانید:کووید 19 سرعت تحول درایت مصنوعی بهداشت و درمان را اضافه خواهد دادسازمان جهانی بهداشت مسری دوباره ابولا را در کنگو تأیید کرداحتمال ابتلا بوسیله ویروس کرونا ازطریق سطوح چقدر است؟ویروس کرونا به آسانی از لمس سطوح خواه اشیاء نقل مکان نمی شودافزایش امیدواری دانشمندان برای پیدایش واکسن کرونا
هدف دیمسدیل، آبله کوبی یا اصطلاحا مایه کوبی حیات. این کار با وجود خطر بالایی که داشت یکی از نقاط اوج دستاوردهای پزشکی آن زمان به حساب می رفت. پزشک در فرایند آبله کوبی، جوش های آبله ای را از بدن بی تا ناخوش به بدن شخصی سالم منتقل می یواش. برهان این حکم تو آن زمان مشخص نبود. شخصی که آبله را دریافت کرده، به بیماری از نوع خفیف مبتلا می شود؛ اما درون معاوضه تا آخر عمر در مقابل بیماری ایمن خواهد شد.
بیست و هشت سال بعد، ادوارد جنر، با کشف ویروس دوقلو واریولا نام آبله ی گاوی، روش واکسیناسیون را متحول کرد؛ اما ابتدایی متد آبله کوبی با وجود خطرات بسیار تأثیر اضافی داشت. در این طرز شخص سالم عمدا با پاتوژن ضعیف شخص ناتندرست آلوده می شود و ایمنی او تکثیر می یابد.
ایمنی شناسان مدرن، مفهوم زندگی بخش واکسن را به درجه ای رساندند که درون صورت کشف واکسنی بخاطر کووید ۱۹، هیچ خطری برای آلودگی گسترده وجود نخواهد داشت. مایه های کنونی آبله کوبی، منجر به القای تولید آنتی بادی می شوند که با وجود ورود ویروس به بدن، از تکثیر متراکم آن جلوگیری می کنند؛ اما فرایند کشف نخستین واکسن این اسلوب نبود. بخاطر مثال وقتی دیمسدیل، کاترین را آبله کوبی کرد، سیستم ایمنی او را در موقعیت کنترل قرار داد؛ اما می دانست کاترین بوسیله نوع خفیفی از بیماری مبتلا خواهد شد.
اکنون با بود درک بهتری که درباره ی واکسن هاوجود دارد به راحتی می قابلیت به مجنون وار بودن و غیراخلاقی وجود داشتن اولیه واکسن ها معلول سرما. تا اینکه دیمسدیل غصه که هزاران وهله آزمایش واکسن را اجرا داده بود از روش خود اطمینان طولانی نداشت.
ایده ی آلودگی عمدی ناسالم با ویروسی بدخیم را شاید بتوان یکی از برجسته ترین ایده ها تو کچل تاریخ ی پزشکی دانست. این ایده، نه متعلق بوسیله جنر حیات نه دیمسدیل. از طرفی آبله کوبی به صورت وارسته کشف نشده است. بلکه مقابل مستندات اولیه، این رویه از چین (احتمالا استان های جنوب غربی آنهویی خواه جیانگشی) آغاز شده و پس ازآن به کل جهان گسترش یافته است.
بازرگانان بحری چین، شیوه واکسیناسیون را به آفریقا و هند گسترش دادند و پس از هنگام جاده ی ابریشم آن را به ترکیه رساندند. در ترکیه، سفرای اروپایی صد هجدهم روش واکسیناسیون را فرا پژمان و سپس آن را به کشورهای خویشتن منتقل کردند. زمان بندی و مسیرهای معرفی آبله کوبی در بکلی جهان علامت می دهد، این ایده در برهه ای پدیدار از کتاب و شاید از یک شخص منتقل شده است.
طبق قصه ای قدیمی، داخل مجموعه یادداشت های یو تین چی درباره ی آبله در سال ۱۷۲۷، اولین مایه کوب، رجولیت خارق العاده بود که این روش را از اساتید کیمیاگری آموخته بود؛ اما این مرد خارق العاده که کنف شناسی را با یکی از جسورانه ترین آزمایش های تاریخ پزشکی ابداع کرد، چه کسی بود؟ نام این شخص امکان پذیر است هرگز جایی ثبت نشده باشد. بااین حال، مقابل افسانه ها و رساله های کهن چینی، می توان شرح حالی بخاطر «مرد خارق العاده» یا به طور اختصار «ایکس» نوشت.
به باور ی ژوزف نیدهام، تاریخ دان و زیست شیمی دان، ایکس امکان پذیر است یک شفابخش، مسافر یا شخصی متقی به راه هایی غیر از طب رایج چینی بوده باشد. در آن زمان طب کاربردی و متداول چینی، براساس داروها، درمان فیزیکی و راه های عقلانی بوده است؛ اما ایکس طرز های پزشکی مرسوم را با جادو اختلاط کرده است.کاشف آبله احتمالا کیمیاگری ناشناس در چین بوده است
چیا فنگ چانگ در اثری به نام ابعاد آبله و ابهت آن تو تاریخ چین، ایکس را فانگشی می نامد؛ ولی ترجمه ی واژه ی فانگشی می تواند گمراه کننده باشد بجهت کلمات مترادف آن مشابه جن گیر خواه غیب گو بیشتر افراد شرور را به ذهن می آورند. از طرفی ایکس، مسافری شفابخش یا التیام دهنده با باور عمیق بوسیله جادو بوده که درباره ی ایدئال هایی مثل پاکیزگی و رژیم سالم هم سخنرانی می کرده است.
بعید است ایکس هیچ وضع آموزش پزشکی رسمی دیده باشد. درواقع، او رازها و ترفندهای خود را از اساتید و بستگان خود آموخته است. او احتمالا شخصی بی سواد خواه کمتر سواد بوده و تخصص خود را کاملا به روش سنتی زبانی به دست آورده است. شاید بوسیله همین دلیل است که معروفیت او مجهول مانده و درون جایی ثبت نشده است. در آن زمان، فانگشی هایی مانند ایکس، روش ها و ترفندهای خود را از همه نهان می کردند و صرفا آن ها را دراختیار شاگردان خود قرار می دادند. بوسیله نقل از نیدهام در اثر علم و تمدن در چین، مایه کوبی در چروک به نام چین فانگ یا نسخه ی ممنوعه مشهور بود. چین فانگ دربرگیرنده درمان های محرمانه ای وجود که از لله بوسیله ناشی نقل مکان می شد.
از جهاتی، ایکس بی شباهت به جادوگران مدرن غربی نبود رازهای او عمر او بودند و آشکار کردن آن ها می توانست جادو را خراب کند و بوسیله تصرف وکار آیندگان آسیب بزند. تشریفات رازداری فانگشی ها همراه با افسانه های متعدد مربوط بوسیله مایه کوبی، هموار بنیاد ساز پژوهش های متعددی درباره ی منشاء دقیق وسیله کوبی شدند. بدوی سند مکتوب درباره ی وسیله کوبی بوسیله اواسط صد شانزدهم بازمی گردد. رساله ای پزشکی که در سال ۱۵۴۹ با نشانی «داخل باب سرخک و آبله» توسط پزشکی بوسیله نام وان چوهوان نوشته شد به توصیف «پیوند مایه ی آبله» بوسیله افراد سالم می پردازد؛ اما وسیله کوبی احتمالا حداقل چند نسل قبل از چوهوان آغاز شده است بجای برابر تالیف های او این روش ممکن است منجر به قاعدگی شود. درنتیجه بینش مربوط به مالیات جانبی روش، نشان می دهد این سیاق تو گذشته هم استفاده داشته است.
اما موضوع بحث اصلی، کتاب دقیق آغاز مایه کوبی است. اگر قصه های مربوط به مایه کوبی قطعی اندوهناک شوند می استعداد گفت این سیاق از صد یازدهم میلادی آغاز شده است. طبق یکی از مستندات در جای پا آینه ی طلایی ارتدکس پزشکی، در سال ۱۷۴۹، زاهدی گوشه نشین روی قله ی مقدس در استان سیچوان چروک تو آغاز هزاره ی دوم، دستگاه کوبی را خلق کرد. طبق این افسانه، شخص شفابخش، برای نجات جان خانواده ی نخست وزیر وانگ تان، از کوه پائین می آید.
بااین حال، بسیاری از پژوهشگرها نسبت به اسطوره ی علو و افسانه های مشابه شک دارند. برای مثال چرا هیچ گزارشی درباره ی ائتلاف مهمی مثل مایه کوبی اول وزیر ثبت نشده است؟ و چرا بیش از ۵۰۰ سال هیچ گونه شواهدی درباره ی این روش مؤثر و انقلابی وجود ندارد آن هم درحالی که مستندات قدیمی تر درباره ی درمان آبله مناقشه کرده اند؟ شواهد موجود و انفجار تصادفی مستندات نشان می دهند وسیله کوبی برای اولین بار در اواخر قرن پانزدهم یا اوایل صد شانزدهم و درون مدت کوتاهی قبل از ظهور داخل متن های پزشکی، رواج یافته است. داخل تمام شرایط، ایکس نخستین بیمار خویشتن را تقریبا غصه زمان با فرود امدن کریستف کلمب به دنیای جدید علاج کرده است.
مایه کوبی به سر ی چینی
به جای پیچیده ساختن منشاء دستگاه کوبی، می توان از قصه ها به عنوان شواهدی مناسب استفاده کرد. چنانچه اولین پزشکان، به ظهر پیشنهاد علمی درمان به بیماران می رفتند، بیماران بدگمان می شدند و نسبت به آلودگی عمدی خویشتن یا کودکان خویشتن به ویروس واریولا بی میل می شدند. درنتیجه، اولین پزشکان از داستان های قلابی برای افزایش دلربایی دستگاه کوبی مصرف می کردند. این داستان ها افسانه هایی درباره ی منشاء و عملکرد دستگاه کوبی بودند؛ مانند هر فروشنده ی خوب دیگری، آن ها اکسیر خود را همراه با دستور کامل کاربرد نمی فروختند. چانگ می نویسد:جلب ایمنی و متکی مردم نسبت به مایه کوبی، تلاش و زمان زیادی دربند است.» قدری از جدیت طلبیدن اعتماد، بوسیله افسانه هایی درباره ی ابداع مایه کوبی باز می گردد. بخاطر شهید اگر ناسالم بوسیله دست شفابخش زاهدی روی قله ی کوه متقی بود، نسبت به تست وسیله کوبی ترغیب می شد. ابداع داستان های قلابی درباره ی مایه کوبی در آن زمان عزب راه جلب اعتماد مردم وجود.
حتی اگر افسانه ها مستحکم باشند و شخصی بوسیله معروفیت ایکس صدها سال زودتر از تصور پژوهشگران وجود داشته باشد می توان خلق مایه کوبی را بوسیله او نسبت داد؛ اما متأسفانه رویه دقیق این شخص غم مانند نام او مجهول است. به گفته ی هیلاری اسمیت، مؤلف «بیماری فراموش شده: مصیبت های منتقل شده از طب چینی»:چه عاملی باعث شده گذشتگان از روشی عجیب شبیه وسیله کوبی مصرف کنند؟ متأسفانه ما هیچگاه داستان و منشاء دقیقی را درون این باره دراختیار نداریم.
می توان درون تاریخ پزشکی چین، شفابخش های متعددی مشابه ایکس را بی پرده کرد و با خیساندن روش های مختلف و دانسته های ایکس درباره ی آبله به نتایج جامعی رسید.
به نقل از کو هونگ، فیلسوف قرن سوم میلادی، آبله برای اولین وهله پس از لشکرکشی سرلشکر ما یوآن برای غلبه پهلو ویتنام امروز در سال ۴۲ میلادی، مخبر چین شد. موافق نوشته های هونگ، در ۳۴۰ میلادی، گند یوآن در ثانیه حمله بوسیله غارتگران به این مصیبت مشغول می شوند و آن را به ساختمانی می برند، بوسیله همین برهان چینی ها به آبله، «آبله ی یغماگر» تیمار می گفتند. (تقریبا در طولانی زبان ها، کلمه اصلی آبله، مترادف با «بیماری خارجی» است).
همه گیری آبله، ویرانی های شدیدی را داخل چین به بار آورد. آبله می توانست منجر به مرگ یا ایمن شدن افراد شود و با گذشت صد ها، سن میانگین افراد مشغول کاهش علنی کرد. تا سال ۱۰۰۰ میلادی، آبله بوسیله کچل کشور گره واکنش کرد بوسیله طوری که بسیاری از کودکان به اینبیماری مشغول شدند. کمی از آن ها جان خویشتن را از دست داده و قدری دیگر ایمن شدند.
آبله بوسیله قدری درون گره شایع شده بود که پزشکان آن را اجتناب ناپذیر می شمردند. به عقیده ی آن ها این مصیبت مانند گذرگاهی بود که طولانی کودکان از آن گذر می کردند و آبله را به مروارید ای برای مردم یا روح ها تشبیه کردند. باتوجه بوسیله قیمت مرگ و میر حداقل ۳۰ درصدی، مسری آبله نتایج حزن باری را به دنبال داشت. درون تابستان ۱۷۶۳ داخل ایالت پکن، بیش از ۱۷ هزاره خردسال جان خویشتن را از مشت دادند.
اجتناب ناپذیری آبله همراه با آسیب پذیری بیشتر کودکان، باعث شد فدایی به این عقیده برسند که این بیماری نوعی مجازات گناه کبیره است. پس از پایان هزاره ی اول، پزشکان به این خراج رسیدند که عامل اصلی آبله، نوعی زهر جنینی است که در سال های نخستین ی تولد کودک منتشر می شود. آن ها برای حذف این سم، فرایند پاکسازی دهانی را روی نوزادان تازه متولد شده اجرا می دادند.
هم زمان شفابخش هایی مشابه ایکس متوجه شدند آبله می تواند از انسان منتقل شود و احتمال ابتلای مجدد به آن حیات ندارد. افرادی که به بیماری مبتلا نشده بودند (بدن های تازه کار که اصطلاحا مانچوس نامیده می شدند) پس از شیوع، از شهرها گریختند و افرادی که استقلال یافته بودند (بدن های پخته) پایین تر حراست قرار گرفتند. هونگ در اوایل ۳۲۰ میلادی درباره ی آبله می نویسد:شفابخش می تواند ابدار ترین بیماری ها را پشت ضابطه بگذارد و حتی بدون اینکه آلوده شود، تخت خویشتن را با مریض بوسیله تعهد پرداخت می گذارد.
دریافتن مفاهیم فوق، از اصول اساسی وسیله کوبی هستند اما منحصر به چین نبوده اند. شاید ایکس از باورهای سنتی منحصر به فرهنگ چینی معاون می گرفته است. یکی از روش های باستانی پزشکی چینی که ایکس به کار می برد، ی درون کونگ درون یا «مبارزه ی سم با سم» نامیده می شود. بوسیله مدت صد ها، پزشکان چینی بخاطر مبارزه با عطارد به ترکیب چای سم های شناخته شده ای مثل کامپتوتسین و گل تلفنی پرداختند. درنتیجه، ایده ی استفاده از مواد کشنده بوسیله عنوان درمان صرفا تخصیص به ایکس نبوده است.
البته، تضاد سزاوار سرزنش توجهی بین چای های سمی تجویزشده برای افراد بیمار و مدیریت پاتوژن بدخیم برای انحصاری کاملا سالم حیات دارد. بااین حال، این حوزه حزن تو شالوده ی طب سنتی چینی جای می گیرد که برخلاف تأکید پزشکان غربی به خشکی امدن درمان واکنشی، بوسیله شدت متمرکز کنار روش های پیشگیرانه است.
شاید هرگز نتوان به انگیزه و محرک اصلی اولین دستگاه کوب ها معلول برد ولی چنانچه انحصاری مثل ایکس از احاله فرد به بی نظیر آگاه بود، حتما می دانست اشخاص صرفا یک مرحله بوسیله آبله مبتلا می شوند یا کودکان بیشتر داخل معرض این بیماری قرار دارند و حتما به طب های زهردار هم باور داشته است و اولویت بالایی بخاطر تداوی پیشگیرانه قائل بوده است.ادوارد جنر خلق کردن کننده ی دستگاه کوبی با آبله ی گاوی بود و اشتهار روش خود را واکسیناسیون نامید
شاید ایکس تماشاچی درمان نوع خفیف آبله بوده است و بوسیله برخی والدین نگران پیشنهاد داده است به جای هزیمت از بلای ناگهانی اجتناب ناپذیر، با زهر بوسیله مبارزه با زهر بروند و فرزندان خویشتن را به سمت پشه ی زندگی هدایت کنند. یا شاید ایکس حس خوبی از بلای ناگهانی داشته است و متشابه هر شفابخش دیگری داستانی را برای بازنشسته کردن والدین بدگمان مخلوق است. بوسیله نقل از نیدهام ابتدایی نحو مایه کوبی، پوشیدن لباس شخص آلوده به ویروس بود؛ اما ایکس به سادگی لباس های آلوده را به افراد نمی قسط. معمولا شفا بسرنوشت شوم دچار کردن های کهن سنت خاصی را برای این فقره ایفا می دادند آن ها عود هویدا می کردند، پول می سوزاندند، با صدای بلند ورد می خواندند و خدایان را مسئول نگهداری از طفل در موافق آبله می دانستند. پس ازآن لباس ها را بر کودکان می پوشاندند و منتظر می ماندند.
خردسال پس از مایه کوبی معمولا تا روز پنجم دچار تب می شد و دانه های چرک آبله روی بدن او رشد می کردند؛ اما در عوض، بوسیله جای چرکین های سیاه کشنده، دانه های کوچک تر با رنگ برملا تری روی بدن ناسالم رشد می کردند. درنتیجه کودک بوسیله سنخ خفیفی از بلای ناگهانی مبتلا می شد. آن ها مطمئن بودند این روش خراج خواهد داد.
اما سئوال علنی این است که چرا این فرمان را انجام می دادند؟ چرا خردسال بوسیله جای سنخ مهلک بیماری، مجبور بوسیله تحمل نوع خفیف آن می شد؟ چرا دستگاه کوبی روش ایمن تری برای کاهش قدرت آبله است؟ ایکس قطعا توضیحی برای این کار داشت اما متباعد است این توضیح براساس تعاریف علمی کنونی صحیح باشد.
پاسخ دقیق به پرسش فوق به لطف همگی گیر شناس ها براساس نموداری به نام منحنی واکنش، دز به دست می آید. منحنی واکنش، دز به ربط ی بین شدت بیماری بی همتا مبتلا و معیار دز بدوی ی ویروس اختصاص دارد. این تعریف با حداقل دز عفونی متفاوت است. حداقل دز معمولا به کمترین ذرات ویروس قابل قبض قبل از ابتلا بوسیله بیماری، گفته می شود. حداقل دز عفونی بخاطر ویروس واریولا تقریبا برابر با ۵۰ ذره ی ویروس (ویریون ) است که رقم اضافی به دیدن می رسد اما تقریبا سه میلیون عدد از این ویروس را می توان روی قعر یک سوزن جای عدل.
ویروس واریولا (آبله) پایین تر میکروسکوپ
به نقل از راشل جونز، لله علوم و سلامت از دانشگاه یوتا، از رویت تئوری یک ویریون برای ابتلا کافی است اما این احتمال بعید به نظر می رسد. اما در رخ شرایط یکسان، هرچقدر تعداد ویریون ها بیشتر باشد، شدت بیماری بی آرامی بیشتر خواهد بود؛ و این وفاق ی منحنی دز، واکنش را مدلل می یواش.
متأسفانه دستیابی به نسبت دز، واکنش، خارج از ماخذ های آزمایشگاهی کار دشواری است. بازسازی دزی که شخص در شرایط غریزی دریافت می کند تقریبا غیرممکن است درنتیجه اندازه گیری نسبت دز، نفوذ مستلزم آلوده سازی عمدی گروهی از بیماران با مقیاس مشخصی از یک پاتوژن است. این کار غم برای بلای ناگهانی های ویروسی مانند آبله خطرناک است.
بدیهی است نمی توان انسانی را با مقادیر قابل توجهی از واریولا آلوده کرد و سپس به اندازه گیری واکنش آن پرداخت ولی برابر پژوهش روی موش ها، بین میزان دز ویروسی و شدت بلای ناگهانی همبستگی وجود دارد. تزریق مقادیر اندک واریولا به موش ها منجر به ابراز بیماری خفیف خواه بی علامت در آن ها شد درحالی که دز های بالاتر نسبتا کشنده بودند.
تمجید قطعی منحنی های دز، فایده فرمان محظور است ولی طبق شواهد، هرچقدر میزان دز ویروس واریولا بیشتر باشد، شرایط ناسالم وخیم پر حرارت خواهد شد. مارک نیکاس، استاد بازنشسته ی برکلی کالیفرنیا و پژوهشگر پاتوژن ها و تخمین ریسک، معتقد است رابطه ی بین قطع ی دز ابتدایی و شدت بیماری، برای تمام پاتوژن ها خلوص می کند.مقاله های مرتبط:واکسن کرونا؛ هرآنچه باید درباره تلاش جهانی برای مقابله با کووید ۱۹ بدانیدواکسنی ۱۰۰ ساله شاید بتواند ویروس کرونا را ایستا کند
منحنی دز، خاصیت واریولا نشان می دهد چرا مریض ایکس، بیماری خفیفی را تجربه کرد و چرا مایه کوبی بر درمان مصیبت تأثیرگذار بوده است. ایکس بدون اینکه بداند با انتخاب لباس های بیمار مشغول بوسیله معیار ی خفیف، تعداد کمتری از ویریون ها را به شخص نقل مکان کرده است و در درجه ی دوم بسیاری از ویریون ها قبلا کشته شده بودند. درنتیجه، ناسالم ایکس با دز کمتری بوسیله مصیبت مبتلا می شود. این مقدار دز برای تحریک عفونی و تولید آنتی بادی ها بخاطر کاهش ریسک مرگ، کافی است.
هدف از مایه کوبی ایجاد تعادل بوده است: اگر دز ویروس قوی باشد، شدت بلای ناگهانی اوج می رود؛ چنانچه دز بسیاری پائین باشد منجر به تولید آنتی بادی نخواهد شد. مایه کوب ها بوسیله مرور و با تصرف امتحان ی بیشتر، روال های جدیدی را برای ابتلای خفیف بوسیله مصیبت ساختن کردند ولی حتی مایه کوب های بدوی غم مرگ و میر ۲ الی ۳ درصدی را گزارش کردند. درحالی که بها طبیعی اجل و میر آبله حدود ۳۰ درصد است. دستورالعمل های قدیمی برنده مایه کوبی، انتخاب مبتلایان خفیف بوسیله آبله و روش مناسب پس انداز سازی چرک ها را پیشنهاد می دهند.
مایه کوب ها با استفاده از فرآیندهای ساده، به شکلی ناآگاهانه نخستین فرایند رقیق سازی ویروسی را انجام دادند. به مرور زمان و با فرآیندی مثل روش دیمسدل تعداد مرگ و میر بر جای پا آبله به ناچیز از ۱ مورد درون ۶۰۰ نفر رسید. داخل نهایت نگرانی دیمسدیل برطرف شد و کاترین به بلای ناگهانی خفیف مبتلا شد و کالسکه ی هزیمت دیمسدیل بی استفاده ماند. مایه کوبی او با موفقیت انجام شد و دیمسدیل بعدها از میکروسکوپ برای تجسس چرک هایی که روی لطمه کاترین قرار داشتند استفاده کرد. کاترین در مجله ای بوسیله ولتایر می نویسد: «کوهستان به موش زندگی داد».
ادوارد جنر درست سه گانه دهه پس از مایه کوبی کاترین فیروز به کشف آبله های گاوی بوسیله عنوان جایگزینی برای آبله های انسانی شد. گونه او منجر بوسیله مایه کوبی های ایمن خیس شد و او نام این روش جدید را واکسیناسیون گذاشت. بعدها لویی پاستور کشف کرد که می تواند پاتوژن های دیگری مثل سیاه ضرب یا هاری را غم بوسیله همین روش وسیله کوبی کرد.
با اینکه گونه ایمنی شناسان بخاطر تولید واکسن به تکامل رسید، اصل رادیکال واکسیناسیون، مثل عهد ایکس و کشف اولیه ی آن است. به نظر نوظهور می رسد که یکی از الهام بخش ترین رویه ها توسط شخصی به دشت روان است که به سختی به طب علمی باور داشت. نیدهام می نویسد: «نمود وسیله کوبی در میان جادوگران هنوز به شکل یک تناقض سرمد الباقی است.»
اما شاید مردم آن زمان، ایده ی آلودگی عمدی شخص با ویروس های بدخیم را بوسیله قدری خطرناک می دانستند که باعث شدند شخصی بیرون از علم پزشکی مایه کوبی را پاشیدن دهد. شاید چاره ی حکم درون دست فرد معتقدی بوده که بتواند به نیکی رمان سرایی درنگ.بیشتر بخوانید:کووید 19 سرعت تحول درایت مصنوعی بهداشت و درمان را اضافه خواهد دادسازمان جهانی بهداشت مسری دوباره ابولا را در کنگو تأیید کرداحتمال ابتلا بوسیله ویروس کرونا ازطریق سطوح چقدر است؟ویروس کرونا به آسانی از لمس سطوح خواه اشیاء نقل مکان نمی شودافزایش امیدواری دانشمندان برای پیدایش واکسن کرونا
- ۹۹/۰۳/۲۴